Het fenomeen individualisme houdt ons al enkele decennia bezig. Maar terwijl we al jaren roepen dat we steeds individueler worden en het collectivisme in Nederland langzaam lijkt te verdwijnen, heeft de wetenschap maar wat moeite om een goede definitie te vinden voor de term en lopen onderzoeksresultaten juist heel erg uiteen.
Natuurlijk zijn er enkele kenmerken van individualisering die continu terug komen: de ontzuiling, de centrale rol van het huwelijk, de toenemende keuzevrijheid en de verbanden tussen verschillende groepen. Ja, er wordt minder getrouwd, het aantal scheidingen stijgt en het aantal eenpersoonshuishoudens ook. Dat de samenleving verandert is wel duidelijk. Maar meer keuzevrijheid hoeft niet perse te betekenen iedereen daar ook gebruik van maakt.
Ook bij de Zandstuve merken we juist de kracht van familiefeesten en het bij elkaar komen. Ja, we scheiden vaker, dus kroonjaren worden schaarser. Maar de behoefte aan sociale contacten is er nog wel degelijk, want sinds 2000 spreekt 85 % van de mensen vrienden en familie nog dagelijks.
In ondernemersland zien we al enkele jaren een verschuiving van de me-conomy naar we-conomy. Kijk maar de groei van crowdfuncing, de snelle opkomst van verantwoord voedsel en het co-creation succesverhaal van LEGO. Allemaal hebben ze één gemeenschappelijk goed: de kracht van de samenleving, saamhorigheid en het samen grenzen verleggen. Juist het tegenovergestelde van onze individualistische kijk op de wereld dus.
En daar kunnen we als ondernemers in Overijssel op voortborduren. Dat hoeft niet meteen heel groots. Begin bijvoorbeeld eens bij je werknemers. Zoek de dialoog op. Stel werkplezier centraal in plaats van omzetten. Bevorder bevlogenheid en stimuleer zelfsturing binnen afdelingen en teams. Vergroot betrokkenheid en laat je medewerkers meedenken over het beleid.
Want een me-conomy heeft uiteindelijk een grote weerslag in de ogenschijnlijke individualistische samenleving. Het leven is een feestje, maar je moet uiteindelijk zelf de slingers ophangen. Laten we dat samen doen!